Kenan Sevindik

İlginç Bir Transaction Propagation Hikayesi isimli blog yazımızın ilk bölümünde Foo, Bar ve Baz entity’lerini insert eden FooService ve BarService bean’lerinin birbirlerini çağırırken, insert işlemlerini iki farklı transaction içerisinde yapmaya çalıştıklarından bahsetmiştik. Önce FooService.foo() metodu içerisinde Foo entity’si, ardından da BarService.bar() metodu içerisinde sıra ile Baz ve Bar entity’leri JPA EntityManager vasıtası ile persist ediliyorlardı. Bar entity’si içerisinde nullable=false şeklinde tanımlı bir property nedeni ile Bar entity’sinin DB’ye insert edilmesi sırasında bir constraint violation exception meydana geliyordu. Sorumuz da bu exception sonucunda, DB’de Foo, Baz ve Bar entity’lerinden hangilerinin insert edilip edilmeyeceği şeklindeydi.

Aslında Bar’ın persist edilme bölümünde bu senaryonun sonucunu etkilemeyen ama constraint violation’ın tam olarak meydana geleceği noktayı veritabanı spesifik hale getiren eksik bir ifadenin olduğunu fark ettim.

JPA, PersistenceContext’de biriken entity state değişikliklerini (insert, update ve delete operasyonları) transaction commit anında topluca gerçekleştirir. Bu yaklaşıma “transaction write behind” adı  da verilmektedir. Dolayısı ile EntityManager.persist() metodunun invoke edildiği tam o anda, gerçekten de DB’ye bir SQL insert ifadesi gitmeyebilir. Bu insert TX commit aşamasına kadar ötelenebilir. Sonuç olarak, constraint violation hatasının, Bar entity’sinin persist edildiği aşağaki kod bloğu tarafından catch edilmesi söz konusu olmayabilir.

try {
    em.persist(new Bar());
} catch(Exception ex) {
//ignore ex...
}

Bu durumda constraint violation hatası bar() metodunun sonlandığı ve Spring TransactionManager bean’inin aktif transaction’ı commit etmeye çalıştığı anda meydana gelecektir.

“Transient entity’yi DB’ye insert edecek SQL insert ifadesinin tam olarak EntityManager.persist() metodu çağrıldığı vakit yürütülmesi hangi durumda söz konusu olmaktadır?” gibi bir soru sorarsak, buna cevabımız “DB’nin sentetik PK üretme stratejisi olarak default yönteminin identity veya autoincrement yöntemlerinden birisi olması durumunda” şeklinde olacaktır. Spesifikasyon gereği JPA, PersistenceContext’e eklenen transient nesnelere hemen bir PK değeri atamak zorundadır. Sentetik PK üretme stratejisinin identity veya autoincrement olduğu durumda PK değerini elde etmenin tek yolu entity’ye karşılık gelen bir kaydı DB’ye o anda insert etmektir. Bu durumda da constraint violation hatası tam olarak EntityManager.persist(new Bar()); ifadesinin çağrıldığı yerde olacak ve exception try..catch bloğu tarafından da yakalanıp ignore edilebilecektir.

DB’nin default sentetik PK üretme stratejisi sequence, UUID vb olursa kayıt DB’ye insert edilmeden de rahatlıkla bir PK değeri üretilebileceği için yeni persist edilen bir entity’ye ait insert SQL’i TX commit anına kadar ötelenir ve bu senaryodaki hata da try..catch bloğuna düşmeyecektir.

Sentetik PK üretme stratejisinin sequence, UUID vb olduğu senaryolarda da EntityManager.persist() metodu çağrılır çağrılmaz entity’ye ait SQL insert ifadesinin DB’ye yansıtılması da mümkündür. Bunun için PersistenceContext’in flush() metodu kullanılır.

try{
    em.persist(new Bar());
    em.flush();
} catch(Exception ex) {
    //ignore ex...
}

Yukarıdaki kod bloğunda olduğu gibi persist() metot çağrısından hemen sonra yapılacak bir flush() metot çağrısı PersistenceContext’de birikmiş state değişikliklerini topluca DB’ye yansıtacaktır. Böylece Bar entity’sinin nullable=false tanımlı property’sinin NULL bırakılmasından kaynaklı constraint violation hatası da hemen o anda ortaya çıkacak ve try..catch bloğu tarafından da handle edilebilecektir.

Ancak DB sentetik PK stratejisinin türü veya persist() işleminden sonra flush()’ın çağrılıp çağrılmaması senaryomuzda ortaya çıkacak sonucu değiştirmemektedir. Exception ister persist anında, isterse TX commit anında fırlatılsın bu senaryo sonucunda Foo, Baz ve Bar entity’lerinden hiç biri DB’ye insert edilmezler. Yani hem FooService.foo() metodunda başlatılan transaction, hem de BarService.bar() metodunda Propagation.REQUIRES_NEW ile tetiklenen yeni transaction’ın her ikisi de rollback olmaktadır. Bunun nedeni de JPA’nın, constraint violation hatası meydana geldiği anda PersistenceContext’e ait aktif transaction’ı ilerleyen adımlarda sadece rollback yapılabilir diye işaretlemesidir. Farz edelim ki EntityManager.persist() metodu çağrıldığı anda veya bu ifadeden sonra yer alan bir flush() metot çağrısı ile birlikte constraint violation hatası fırlatılmış olsun. Hata bizim try..catch bloğumuz tarafından yakalanıp ignore edilse bile, JPA bu hata dolayısı ile transaction’ı rollback’e set etmektedir. Daha sonra bar() metodu başarılı biçimde sonlanıp Spring TransactionManager transaction’ı commit etmeye çalışsa bile JPA/Hibernate’in fiziksel transaction’ı rollback’e işaretlemesinden ötürü Spring’in transaction’ı da fail eder ve commit aşamasında UnexpectedRollbackException şeklinde bir hata fırlatır. Bu hata da bir üstteki foo() metoduna ulaşır ve onun da dışına çıkarak RuntimeException ile sonlanmasına neden olur. Bu durumda foo() metoduna ait Spring transaction’ı da rollback edilir ve sonuç olarak Foo entity’si de DB’ye insert edilememiş olunur.

BarService.bar() metodu içerisinde Bar ve Baz entity’lerinin constraint violation hatası meydana geldiği müddetçe hiçbir biçimde DB’ye insert edilmeleri mümkün olamaz. Ancak FooService.foo() metodu içerisindeki Foo entity’si için aynı durum söz konusu değildir. Yani Foo entity’si diğerlerinden bağımsız olarak DB’ye insert edilebilir. Peki bunun için ne yapabiliriz, hangi yöntemleri kullanabiliriz? Gelin bunu da bir sonraki yazımızda ele alalım…