Hibernate ORM Framework’ündeki sınıflar arası ilişki kurma yöntemlerini incelediğimiz yazı dizimize üçüncüsü ile devam ediyoruz. İlk iki yazımızda
ilişkileri incelemiştik. Bu bölümde ise 1:M ilişkileri inceleyeceğiz.
Öncelikle sadece entity – entity şeklindeki ilişkilere odaklanalım. Daha sonra entity – component arasındaki ilişkilere
de bakacağız. İki entity arasında 1:M ilişki kurmak için @OneToMany annotasyonu kullanılır.
1:M ilişkiler, normal entity – entity ilişkileri ve parent – child entity – entity ilişkileri olmak üzere kendi içinde
de ikiye ayrılır. 1:M parent – child ilişkilerin normal 1:M ilişkilerden farkı child entity’nin parent’dan bağımsız
biçimde var olamamasıdır. Child entity’nin parent ile olan bağı koparıldığı anda child entity’nin veritabanından da
silinmesi söz konusudur. Maalesef bu tür 1:M ilişkiler JPA 2.0’a kadar doğrudan spesifikasyon tarafından desteklenmemiştir.
Hibernate 1:M parent-child ilişki davranışını CascadeType.DELETE_ORPHAN enum değeri ile cascade mekanizması üzerinden
sağlamaktadır. JPA 2.0 ile birlikte 1:1 ve 1:M ilişkilere orphanRemoval şeklinde bir attribute eklenerek ilişkinin
parent-child veya diğer bir ifade ile “part-whole” ilişkisi olduğunu belirtmek mümkün hale gelmiştir. Hibernate’e özel
CascadeType.DELETE_ORPHAN enum değeri ise Hibernate 4.x sürümünde deprecated olmuştur.
Eğer ilişki çift yönlü ise ilişkinin diğer tarafı doğal olarak M:1’dir. Çift yönlü ilişkilerde Hibernate’e ilişkiyi kimin
yönettiğinin söylenmesi gerekir. İlişkiyi yönetmek demek Hibernate’e uygulama içerisinde çalışma zamanında iki entity
arasında bir foreign key ilişkisi kurmak veya mevcut bir foreign key ilişkisini kaldırmak için hangi sınıfın hangi
attribute’una bakacağının belirtilmesi demektir. Çift yönlü ilişkilerde ilişkiyi yöneten taraf genellikle M:1 tarafı olur.
Çift yönlü ilişkiyi yöneten M:1 tarafı, @OneToMany annotasyonunun mappedBy attribute’u ile belirtilir. Değer olarak
da M:1 tarafının tanımlı olduğu property’nin ismi yazılır. Eğer mappedBy attribute’u kullanılmış ise ilişkinin 1:M
tarafında yapılan işlemlerin yani collection’a entity koyma/çıkarma işlemlerinin Hibernate için çalışma zamanında hiçbir
önemi yoktur. O ilişki kurmak veya ilişkiyi kaldırmak için mappedBy attribute’u ile belirtilen target entity’nin ilgili
property’sinin değerine bakacaktır. Eğer bir değer set edilse de foreign key ilişkisi kuracak, değer NULL ise varsa daha
önceden kurulmuş olan DB’deki foreign key ilişkisini de sonlandıracaktır. Collection’a yapılan ekleme ve çıkarmalar
tamamen uygulama tarafı için gereklidir.
1:M ilişkiler @JoinColumn veya @JoinTable annotasyonları ile DB’deki tablolarla eşleştirilebilir. @JoinTable
annotasyonu kullanılırsa joinColumns ve inverseJoinColumns attribute’larına uygun değerler girilmesi önemlidir.
Bu konu ile ilgili açıklama için bir önceki bölüme bakabilirsiniz. Eğer ilişki çift yönlü ise @JoinColumn veya
@JoinTable annotasyonları ancak ilişkiyi yöneten tarafta kullanılabilir. Başka bir ifade ile eğer @OneToMany
annotasyonunda mappedBy attribute’u varsa bu tarafta bu annotasyonları kullanamazsınız.
1:M ilişkiler default olarak LAZY‘dir. Başka bir ifade ile ilişkiyi barındıran entity’nin yüklenmesi ilişkinin diğer
tarafındaki entity’lerin de yüklenmesi anlamına gelmez. İlişkili entity’lerin yüklenmesi için ya collection’a yeni bir
eleman eklenmesi veya çıkarılması, ya collection’daki herhangi bir elemana erişilmesi, ya da collection’ın size,
contains gibi metotlarına erişilmesi gerekir. Lazy davranış @OneToMany annotasyonunun fetch attribute’una
FetchType.EAGER değeri atanarak EAGER‘a çevrilebilir.
1:M ilişkilerde hedef entity’lerin tutulduğu collection’ın tipine göre ilişkilere set, list, bag veya map ilişkileri
denmektedir. En basit ve performanslı ilişki türü bag ilişkileridir. Bag collection tipi kural olarak tekrarlayan
elemanlara izin verir, ama elemanların collection’a ekleme sırasını takip etmez. Bilindiği gibi Java’nın Collection
API’sinde doğrudan bag tipini destekleyen bir veri yapısı yoktur. Bu nedenle Collection API’sindeki java.util.List,
bag tipinde collection’lar oluşturmak için de kullanılmaktadır. Bag tipli 1:M ilişkilerde dikkat edilmesi gereken bir
nokta vardır. Aynı entity içerisindeki iki 1:M bag ilişkisi aynı anda EAGER yüklenemez.
Fazla efor sarf etmeden kurulabilecek diğer bir 1:M ilişki türü de set’dir. Set tipli collection içinde aynı elemandan tek bir tane tutulabilir fakat elemanların ekleme sıraları korunmaz.
Bir sonraki yazımızda 1:M ilişkileri incelemeye devam edeceğiz.